Midye Haram Mı, Midye yemenin haram veya helal olduğuna ilişkin çeşitli mezheplerin farklı görüşleri mevcuttur. Midye tüketmek Hanefi mezhebine göre uygun değildir. Bu konuda cevaz verilmekle birlikte Hanefi mezhebince zaruri bir hal yoksa caiz olmadığı hususunda fetva verildiği söylenmektedir.
Ayete kerimelerin meallerine bakılacak olursa “Taze et yemeniz için denizi sizin hizmetinize veren Allah' tır” ayeti ile “Denizde avlanmak ve onları yemek size helal kılındı ki; hem size hem de yolcu olanlarınıza faydalı olsun” meallerindeki ayetlerde anlaşılacağı üzere avlanmak suretiyle denizden çıkan hayvanların mümkün derecede eziyet etmeden tüketilmesini izin verilmiştir. Ancak bu izin bir kısım izinle belirli deniz ve kara hayvanlarının tüketilmesine yönelik 2 kısıma ayrılmıştır. Karada yer alan hayvanların hangilerinin helal, hangilerinin haram olduğu hususları fıkıh kitaplarında detaylıca açıklanmıştır. Denizde yaşamını sürdüren hayvanların hangisinin haram ve hangisinin helal olduğu hususunda mezhepler arasında farklı görüşler oluşmuştur.
Şafi Mezhebine Göre Midye Haram mı ?
Yukarıda bahsettiğim ayetlerin meallerinden İmamı Şafii, Maliki ile Hanbeli mezhebi alimleri denizde yaşayan ve su içerisinde bulunan bütün deniz canlılarının ister balık türünde isterse denizde yaşamını sürdüren diğer canlı türlerinin tüketilmesine cevaz verdikleri, bu deniz canlılarının tamamının helal olduğunu, yenilebileceği şeklinde cevaz verdikleri görülmüştür.
Maliki mezhebi helallik ve haramlık bakımından hiçbir deniz hayvanını istisna kılmayarak yenileceği husus da cevaz vermiştir. Hanbeli mezhebi balık türlerinden yılan balığını habis kabul ettiğinden cevaz vermemiştir. Şafii mezhebi ise yengeç, kurbağa ve timsah tarzında kara ve denizde yaşamını sürdüren canlıların etinin yenilmesi haram olarak nitelendirmiştir.
Hanefi Mezhebine Göre Midye Haram mı ?
Hanefi mezhebi alimleri göreyse balık sureti taşımayan deniz canlılarının etlerini yemek haram olarak nitelendirmiştir. Bu mezhebe göre daima suda yaşayan ve balık sureti taşıyan her çeşit balığın eti yenebilmektedir. Balık türleri itibariyle sazan balığı, yunus balığı, yılan balığı, kalkan balığı balık sureti taşıdıkları ve balık türlerinden olduklarından tüketilmesi bu mezhebe göre helaldir.Midye, İstiridye, İstakoz ve Yengeç gibi hayvanların yenilmesi Hanefi mezhebine göre haram sayılmıştır.
Midyenin yapısı incelendiğinde yapısındaki iki sert kabuğun içerisinde kalarak korunaklı olarak yaşamını sürdürür. Dışarıdan bakıldığında midye sadece kabukla kapalıdır. Baş ve burun gibi yapıları bulunmamaktadır ancak kas yapısından oluşan bir çeşit ayağı vardır. Yine kabukları arasında iki çift solungaçları bulunur. Bu solungaçlar görüntü itibariyle yassı levha biçimindedir. Beslenmesini solungaç kirpiklerinin oluşturduğu su akımı ile sürüklenen en küçük besi parçacıkları ile sağlarlar. Böylelikle midye denizdeki veya sulak bölgedeki küçük hayvancıklar ile beslenmelerini sağlayan kabuklu canlılardır. Mideye görüntü itibariyle kabuklu ve yenen kısımlarının pek hoş gözükmemesi ayrıca tüketilen kısımlarının hoş olmaması, pis ve çirkin sayılması ile balık sureti taşımadığından Hanefi mezhebince haram kılınmıştır.
“Denizde avlanmak ve onları yemek size helal kılındı ki; hem size hem de yolcu olanlarınıza faydalı olsun” ayet meali ışığıyla İmamı Şafi, Maliki ve Hanbeli mezheplerine göre istiridye, midye gibi deniz canlıları yenilmesinde bir sakınca yoktur.
